Kỷ niệm 50 năm Giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước
(1975-2025), Nhà xuất bản Tổng hợp TP.HCM tự hào giới thiệu cuốn sách ảnh Sài
Gòn - Thành phố Hồ Chí Minh: Đổi thay qua những khung hình (1975 – 2025) của
nhiếp ảnh gia (NAG) Tam Thái. Ra mắt tháng 4/2025, tác phẩm dày 272 trang là
hành trình ghi dấu nửa thế kỷ chuyển mình của TP.HCM, từ những ngày hòa bình đầu
tiên đến nhịp sống đô thị sôi động hôm nay.
Cuốn sách được chia thành 6 chương: Qua miền ký ức Sài Gòn,
Rong chơi Sài Gòn – Chợ Lớn, Sài Gòn chuyển mình, Phố thị mới của Sài Gòn, Đô
thị đồng quê Sài Gòn, và Hồn đô thị. Mở đầu, Tam Thái bày tỏ lòng tri ân các bậc
tiền nhân đã khai phá vùng Gia Định – Bến Nghé, đặt nền móng cho TP.HCM hôm
nay. Với anh, nhiếp ảnh là cách lưu giữ ký ức, làm chứng nhân cho những đổi
thay, kết nối quá khứ với tương lai qua từng bức ảnh chân thực.
Qua ống kính Tam Thái, người xem được dẫn về một TP.HCM của
50 năm trước, khi đất nước vừa thống nhất, mang tên Chủ tịch Hồ Chí Minh để
vinh danh công lao của Người và tinh thần kiên cường của dân Nam Bộ. Những bức ảnh
tái hiện thời bao cấp khó khăn, cảnh mưu sinh, hành trình học chữ, và nỗ lực kiến
thiết kinh tế. Xen kẽ là hình ảnh phố xá xưa, chợ truyền thống, công trình cổ
kính bên cạnh các tòa nhà cao tầng, cây cầu hiện đại, và những con đường giao
thông ngày càng thông thoáng. Dù nhịp sống đô thị hối hả, TP.HCM vẫn giữ được
nét ấm áp, tình người.
Tam Thái chia sẻ về dự án: “Năm 2024, khi Nhà xuất bản mời
tôi thực hiện sách kỷ niệm 50 năm, tôi chỉ dám nhận lời dựa trên những gì đã
tích lũy qua nửa thế kỷ cầm máy ảnh ghi lại đời sống Sài Gòn. Sau 10 tháng nỗ lực,
cuốn sách ra đời, như một hành trình gom nhặt những mảnh ghép của thành phố tôi
yêu.” Anh xem mỗi bức ảnh là một viên gạch, góp phần xây dựng “quả cầu sinh
khí” TP.HCM, để thành phố tiếp tục bay cao.
Một bức ảnh đặc biệt trong sách là Bến sông xưa (bến Mễ Cốc,
1984). Tại triển lãm Sài Gòn dáng xưa và nay (1997), nhà văn Sơn Nam đã say mê
bức ảnh này, nhận xét: “Con mắt ghe và nhà chành cho thấy đúng chất Sài Gòn,
không lẫn đâu được.” Ông xin tấm ảnh để treo và ghi: “Ảnh chụp về Sài Gòn mà
tôi thích nhất.”
PGS.TS Pascal Bourdeaux (Viện EFEO) đánh giá: “Ảnh của Tam Thái không chỉ ghi lại hiện thực mà còn khơi gợi suy tư về quá khứ và tương lai của TP.HCM – một thành phố năng động với lịch sử bi hùng. Sự phát triển không gian và dân số thể hiện sức sống mãnh liệt, mời gọi người xem khám phá.”
Tam Thái, sinh năm 1953 tại Quảng Nam – Đà Nẵng, là nhiếp ảnh
gia, phóng viên tự do và giảng viên với tước hiệu E.VAPA/G (2013), từng giành
Cúp Vàng Ảnh nghệ thuật Việt Nam (2007) và Thế giới (2008). Gần nửa thế kỷ sống
và ghi hình TP.HCM, anh mang đến góc nhìn tinh tế về sự chuyển mình của thành
phố. Sài Gòn - TP.HCM: Đổi thay qua những khung hình là lời tri ân của anh, mời
gọi những ai yêu thành phố cùng hồi tưởng và trân quý giá trị lịch sử, văn
hóa.
