Trong mắt một số đồng nghiệp, biên kịch Nguyệt Trang là người
“khó làm việc” – bởi cô thường từ chối thỏa hiệp khi cảm thấy những yêu cầu từ
đạo diễn, nhà sản xuất hay nhà tài trợ đi ngược lại với tinh thần cốt lõi của kịch
bản. Nhưng đằng sau vẻ cứng rắn ấy là một thái độ làm nghề nghiêm túc, kiên định
và trách nhiệm đến tận cùng với tác phẩm.
Với Nguyệt Trang, kịch bản không phải là sản phẩm để mặc ai muốn “gọt đẽo” theo ý mình mà là linh hồn của cả một bộ phim. Và người biên kịch – nếu không làm chủ được nó – thì chẳng khác gì một cái máy gõ chữ chạy bằng “cơm”.
“Tôi không dễ kiểm
soát – vì tôi không được phép làm sai”
Nguyệt Trang không phủ nhận mình là một người “khó kiểm
soát”. Nói đúng hơn, là không ai có thể ép cô làm sai chuyên môn, sai lý lẽ hoặc
đi lệch hướng một cách dễ dàng. Dù đứng trước những sức ép từ phía đạo diễn,
nhà sản xuất hay cả nhà tài trợ, cô vẫn kiên định chọn kiểm soát phần việc của
mình – đó là nội dung, cấu trúc kịch bản, sự logic và thông điệp xuyên suốt.
Đằng sau sự “bướng bỉnh” ấy là một đạo đức làm nghề sâu sắc:
tôn trọng sự thật của câu chuyện, tôn trọng tính nhất quán và thực tế sản xuất.
Trên hết, còn là tôn trọng vai trò của từng cá nhân trong một ekip làm phim. Với
Nguyệt Trang, bộ phim không phải là sân chơi của đạo diễn, cũng không phải là
“sở hữu riêng” của biên kịch – mà là đứa con chung của cả một tập thể.
“Tôi lắng nghe nhưng tôi kiểm soát”
Nhiều người tưởng rằng Nguyệt Trang là kiểu biên kịch “ai
góp ý gì cũng bác bỏ”. Nhưng sự thật thì ngược lại, cô lắng nghe rất nhiều. Từ
đạo diễn, nhà sản xuất, nhà đài đến tài trợ, Nguyệt Trang đều tiếp nhận mong muốn,
nỗi lo và yêu cầu riêng. Tuy nhiên, sau khi lắng nghe là một quá trình chắt lọc,
điều chỉnh và kiểm soát lại toàn bộ kịch bản theo hướng phù hợp nhất.
Khả năng kiểm soát kịch bản cũng là điều khiến cô nhận được
sự tin tưởng trong những dự án dài hơi, yêu cầu cao về sự đồng bộ từ tiền kỳ đến
hậu kỳ. Nhờ sự kiểm soát ấy, Nguyệt Trang đã giúp tiết kiệm chi phí sản xuất,
rút ngắn thời gian quay, tối ưu bối cảnh – mà vẫn đảm bảo câu chuyện trọn vẹn,
tránh xảy ra tình huống “treo đầu dê bán thịt chó”.
“Tôi sợ những biên kịch trẻ trở thành máy gõ chữ”
Sau hơn một thập kỷ làm nghề, điều khiến Nguyệt Trang lo lắng
nhất không phải là áp lực kịch bản, mà là thế hệ biên kịch trẻ ngày càng bị
“thuần hóa”. Họ viết vì “cơm áo”, nghe theo mọi chỉ đạo và đánh mất vai trò kiểm
soát – điều đáng ra là cốt lõi của nghề biên kịch.
Cô gọi họ là “máy đánh chữ biết thở” – vì chỉ gõ lại điều
người khác muốn, không phản biện, không cật vấn, không trách nhiệm. Và bi kịch
là, khi những người không có chuyên môn lại nắm quyền điều khiển nội dung, còn
người viết thì lặng lẽ gật đầu, cam chịu như thể đó là điều tất yếu.
“Tôi muốn đồng hành cùng những ai thực sự nghiêm túc”
Từ vai trò một người viết kịch bản, Nguyệt Trang bắt đầu
nghĩ đến việc truyền lại kinh nghiệm, kỹ năng và đạo đức nghề nghiệp cho thế hệ
sau. Không chỉ đơn thuần là hướng dẫn viết tốt, mà là giúp các bạn trẻ nhận thức
được vị trí, tiếng nói và trách nhiệm của mình trong một ekip làm phim chuyên
nghiệp.
Cô hy vọng một ngày nào đó, ngành công nghiệp phim ảnh Việt
Nam sẽ có một đội ngũ biên kịch hiểu rõ vị trí của mình – đủ vững vàng để bảo vệ
“đứa con tinh thần”, để không chỉ làm ra những kịch bản “xem được” mà còn có thể
làm nên những tác phẩm sống mãi với khán giả.
